شب نشيني هالو

سابقه سیاسی و دفتر تحکیم وحدت
رضا پهلوی در مسیر فعالیت‌های سیاسی خود، گاهی نیز به سراغ نیروهایی از جریان‌های دانشجویی و به‌ویژه بخش‌هایی از «دفتر تحکیم وحدت» رفته است؛ جریانی که سال‌ها به‌عنوان یکی از بازوهای ایدئولوژیک و سیاسی حکومت عمل می‌کرد و بخشی از آن بعدها در مسیر همکاری با نهادهای امنیتی یا رسانه‌ای غربی قرار گرفت. از جمله چهره‌های شاخص این پیوند، سعید قاسمی‌نژاد و تیم نزدیک به اوست که در سال‌های اخیر نقش فعالی در ستاد رسانه‌ای و سیاسی پهلوی ایفا کرده‌اند. افزون بر این، ادعای اغراق‌آمیز و تبلیغاتی رضا پهلوی مبنی بر «ارتباط با پنجاه هزار نفر از نیروهای نظامی، امنیتی و سیاسی جمهوری اسلامی»، که در اصل تلاشی برای بزرگنمایی شخصی و تثبیت جایگاه خود در قامت یک رهبر فرضی است؛ به‌احتمال زیاد بی‌ارتباط با پیشینه‌ی ارتباطات پنهان و آشکار برخی چهره‌های وابسته به همین جریان، به‌ویژه تیم قاسمی‌نژاد، با جمهوری اسلامی نیست.
ارتباطات خارجی و مراکز قدرت
در این میان، آنچه برای بسیاری از سلطنت‌طلبان، مشروطه‌خواهان و دیگر نیروهای اپوزیسیون مورد سوال است، ارتباطات خارجی تیم تازهٔ رهبری است. روابط آشکار و پنهان این حلقه با مراکز قدرت در اسرائیل و آمریکا موضوعی است که بر کسی پوشیده نیست. در برخی گزارش‌ها آمده است که پیشنهاد بمباران مناطق اقتصادی و نظامی ایران توسط اسرائیل را قاسمی‌نژاد تهیه کرده است. سفر هیئت هفت‌نفره به تل‌آویو و دیدار با عالی‌ترین مقامات اسرائیلی، و همچنین تلاش‌های لابی‌گری در واشنگتن، برای بسیاری از سلطنت‌طلبان، مشروطه‌خواهان و دیگر نیروهای سیاسی این پرسش را زنده کرده که این تیم تا چه اندازه بر پایهٔ منافع ملی ایران حرکت می‌کند و تا چه حد در چارچوب روابط قدرت‌های خارجی تعریف می‌شود.
اظهارات یاسمین پهلوی
سخنان یاسمین پهلوی، همسر رضا پهلوی، دربارهٔ احتمال کناره‌گیری همسرش از مقام «پادشاهی» در آیندهٔ نزدیک، بر شایعات افزود. این سخنان به باور برخی ناظران نشانه‌ای از آن است که حتی در حلقهٔ نزدیک به رضا پهلوی نیز موضوع جانشینی و تغییر رهبری مطرح شده است. یاسمین در بخشی از سخنانش به صراحت بیان می‌دارد: «بعضی ها ممکن است فکر کنند شخص بهتری وجود دارد. امیدوارم آن فرد را که قدرت و صداقت بیشتری دارد پیدا کنید، چون او به زودی از این چرخه بی پایان کنار خواهد رفت».
باوجود این جنجال رسانه‌ای، رضا پهلوی تا کنون هیچ واکنش علنی و رسمی به سخنان همسرش نشان نداده و حضوری فعال در عرصهٔ عمومی نیز نداشته است. این سکوت می‌تواند دو معنا داشته باشد: یا او نمی‌خواهد وارد منازعهٔ داخلی شود، یا آنکه در پشت‌پرده مسائلی مطرح است که او به‌دلیل ملاحظات سیاسی‌اش ترجیح می‌دهد علنی نشود.
این خلأ اما از دید ناظران یک نقطهٔ ضعف به شمار می‌رود: رهبری که می‌خواهد مشروعیت خود را حفظ کند، نمی‌تواند نسبت به چنین پرسش‌های بنیادینی سکوت اختیار کند.
سناریوهای احتمالی
با توجه به این تحولات سه سناریوی عمده مطرح است:
1. آمادگی ساختاری: تیم قاسمی‌نژاد صرفاً برای شرایط بحرانی برنامه‌ریزی می‌کند و هدفش کنار گذاشتن رضا پهلوی نیست.
2. تضعیف تدریجی: نقش پهلوی نمادین باقی می‌ماند و قدرت واقعی به‌ دست حلقه جدید می‌افتد.
3. جایگزینی کامل: اگر حمایت بین‌المللی و مالی کافی جذب شود، تلاشی مستقیم برای کنار گذاشتن او صورت می‌گیرد.
درس‌های تاریخی
تاریخ پر است از نمونه‌هایی که در آن شاه یا حاکمی به تدریج از سوی اطرافیان قدرت‌طلب به حاشیه رانده شده و در نهایت کنار گذاشته یا حتی سربه‌نیست شده است. از میان ده‌ها نمونه:
در انگلستان، ادوارد دوم، پادشاه انگلستان، پس از شورش اشراف و با همدستی همسرش ایزابل و معشوق او، راجر مورتیمر، از سلطنت خلع شد و سپس در همان سال (۱۳۲۷) به قتل رسید.
عثمان دوم، سلطان جوان عثمانی، هنگامی که کوشید اصلاحاتی در ارتش ینی‌چری انجام دهد، توسط همان حلقهٔ قدرت‌طلبان دستگیر و در خفا خفه شد (۱۶۲۲).
در روسیه نیز تزار پل اول به دست ژنرال‌ها و درباریانی که عملاً قدرت واقعی را در اختیار داشتند، در کاخش کشته شد (۱۸۰۱).
موانعِ در پیش و عوامل تسهیل‌کننده
وفاداری بخشی از بدنهٔ هواداران به رضا پهلوی مانع مهمی در برابر چنین تغییراتی است. یک سلطنت‌طلب باسابقه در لندن به بی‌بی‌سی فارسی گفت: «برای خیلی‌ها پهلوی فقط یک شخص نیست، یک خاطره و نماد است» (تیر ۱۴۰۴).
و از سوی دیگر، فشار رسانه‌ای، شایعات گسترده و حمایت‌های خارجی می‌تواند انتقال قدرت را تسریع کند.
نتیجه‌گیری
هرچند هنوز هیچ نشانهٔ قطعی از کنار گذاشتن رضا پهلوی وجود ندارد، اما شواهد موجود نشان می‌دهد که جایگاه سعید قاسمی‌نژاد روزبه‌روز پررنگ‌تر می‌شود و برخی از نزدیکان پهلوی نیز به سناریوی «پسا-رضا» می‌اندیشند.

👍36👎9❤5

4.68K views09:32