ما در جامعه‌ای تقلبی گرفتار شده‌ایم

#مصطفا_آل_احمد

«امیل دورکیم» جامعه شناس فرانسوی به‌درستی فرد را محصول زندگی اجتماعی می‌داند، از این‌رو دورکیم «تقسیم کار» را عامل توازن در مناسبات اجتماعی و هم‌بستگی و پیوستگی میان افراد جامعه ترسیم کرده است.
به اعتبار دیدگاه دورکیم می‌توان گفت، هنگامی‌که تقسیم کار، مبتنی بر ایدئولوژی یا همان تامین منافع طبقه حاکم و نه براساس شایستگی و تخصص، شکل می‌گیرد، مناسبات اجتماعی در همه‌ی ابعاد آن آشفته شده و جامعه گرفتار آنومی می‌شود.
برای مثال وقتی افراد با انواع سهمیه‌ها وارد دانش‌گاه‌ها می‌شوند، دیگر قادر نخواهیم بود متخصصینِ واقعی را از افراد قلابی‌ شناسایی کنیم. فردی که می‌پذیرد با رانت وارد دانشگاه شود، نه‌تنها تعهدی به جامعه احساس نمی‌کند، بلکه خود را تنها به طبقه حاکم که باعث پیشرفت نامشروع او شده است، متعهد می‌داند. هنگامی‌که نقش اجتماعی و تقسیم کار در خدمت منافع طبقه‌ی حاکم شکل می‌گیرد، دروغ نهادینه شده و ارزش‌های اجتماعی وارونه می‌گردد، به این ترتیب هزاران‌تن در شغل‌های گوناگون، هریک تنها نقشی را بازی می‌کنند که در آن کمترین مهارت را دارند. نتیجه‌ی این سهمیه‌بندی با معیارهای ایدئولوژی است که پزشک، مهندس، معلم، فیلم‌ساز، شاعر، هنرپیشه، نویسنده، سیاست‌مدار و ده‌ها شغل اجتماعی دروغینِ دیگر ساخته می‌شود. در چنین جامعه‌ای ما با انبوهی از آدم‌های غیر متخصص و قلابی سروکار داریم، انسان‌های تقلبی که هویتشان را از ساختارهای دروغین می‌گیرند، اما چهره‌ی این بازیگرانِ جعلی، دیر یا زود افشا می‌شود، زیرا آگاهی‌های لازم و کافی را برای‌ این‌که چگونه در شغل خود عمل کنند، ندارند. این بازیگران هر بامداد، ماسکی بر چهره می‌گذارند و خود را برای نقش‌های قلابی آماده می‌سازند. بازیگران جعلی که در نقش‌های حیاتی جامعه، همه‌جا و همه وقت شاهد هستیم، خیلی زود جامعه را از کارآمدی بازمی‌دارند و هزاران بحران اجتماعی و فردی می‌سازند. به سرعت با جامعه‌ای پر از خطاهای انسانی روبرو می‌شویم و بلا از زمین و آسمان می‌بارد، پزشکانی که بیماران خود را می‌کشند و یا معلول می‌کنند، سدهایی که از اساس غلط طراحی شدند، محیط زیستی که نابود می‌شود، معلمان و اساتیدی که دانش کافی ندارند و نسلی کم‌سواد تربیت می‌کنند. روبرو شدن با فرهنگی از هم پاشیده، مدیریت‌های نابسامان و ناکارآمد، دزدی‌های بزرگ از اموال عمومی، سیاست‌های تنش‌زا، رسانه‌های دروغ، هنرهای بی‌خاصیت و صدها ناهنجاری که محصول چنین تقسیم کاری ایدوئولوژیک و تقلبی است.
در نتیجه‌ی چنین دروغِ بزرگی به خود و دیگران، فریبکاری، ریا و بی‌اعتمادی در جامعه نهادینه می‌شود. در چنین شرایطی روز به روز آسیب‌های اجتماعی فزونی پیدا می‌کند و شاهد هرج و مرج و بلبشو در زمینه‌های اقتصادی، فرهنگی، سیاسی، زیست محیطی خواهیم بود.

مجله فرهنگی ابزورد
👇
شب نشینی هالو
@sh_n_halloo
کانال اشعار #هالو
@mrhallo