GPSC & PSI કોલ લેટર😁

13 એપ્રિલ 1919 ના રોજ પંજાબના અમૃતસરમાં જલિયાંવાલા બાગમાં લોકપ્રિય નેતાઓ ડૉ. સત્યપાલ અને ડૉ. કીચલૂની ધરપકડના વિરોધમાં એક સભાનું આયોજન થયું. આ સભામાં એકથી થયેલી નિર્દોષ પ્રજા પર જનરલ ડાયરે ગોળીબાર કર્યો. સરકારી અહેવાલ મુજબ 320 લોકો માર્યા ગયા પરંતુ કોંગ્રેસે નીમેલી સમિતિના મતે 1000 માણસો માર્યા ગયા હતા. 'હન્ટર કમિશને' જનરલ ડાયરનો બચાવ કર્યો અને આ ઘટનાને 'અજાણતા થઇ ગયેલી પ્રામાણિક ભૂલ' તરીકે ક્ષમ્ય ગણી. હિંદની પ્રજાને જબરદસ્ત આઘાત લાગ્યો. બાદમાં અસહકારના આંદોલનની શરૂઆત થઇ અને ગાંધીજી એ પોતાની 'કૈસરે હિન્દ' અને રવીન્દ્રનાથ ટાગોરે 'નાઈટ હુડ સમ્માન' વગેરનો ત્યાગ કર્યો.